Metamask Kullanım Rehberi
Metamask cüzdanı dünya çapında en çok kullanılan dijital cüzdandır. En son istatistiklere göre aylık 21 milyon aktif kullanıcısı olan metamask, merkeziyet siz finans uygulamalarına giriş için kullanılan en önemli araçtır. Merkezi borsalara bağlı kalmadan, merkeziyet siz borsalarda KYC gerektirmeden ve anonim olarak cüzdan oluşturup alım satım yapabilmenizi sağlar. İlk olarak Ethereum ağı üzerinde başlayan merkeziyet siz borsa çılgınlığı ile popüleritesi artan metamask, daha sonradan BSC ve Avax ağlarınında Dapp’leri eklmesi ile birlikte kullanımı daha da artmış oldu. Metamask en genel tabir ile birlikte Dapp’lere tarayıcınızdan ya da mobil uygulama aracılığıyla bağlanmanıza izin verir. Böylece aracı olmadan şeffaf bir şekilde ticaret yapabilirsiniz.
Metamask uygulamasını 2 şekilde elde edebilirsiniz, bunlardan ilki en çok kullanılanı tarayıcınıza eklenti olarak kurmanız ve ikincisi ise mobil uygulamasını indirerek etkileşime girebilirsiniz. Metamask’ı indirmeniz için ilk olarak sitesine gitmeniz gerekmektedir. Buradan sitesine erişebilirsiniz. Sitesi üzerinden Android, Ios ve Tarayıcıya eklenti olarak 3 seçenek karşınıza çıkıyor. İndirmek istediğiniz seçeneğe tıklayıp indirdikten sonra girip hesap açmaya başlayabilirsiniz. Bu yazımızda tarayıcı eklentisi üzerinden devam edeceğiz. Metamask uygulamasını indirdikten sonra karşınıza şöyle bir sayfa çıkacaktır.
Get Stared dedikten sonra size iki seçenek sunacaktır. Bunlardan ilki yeni bir hesap oluşturmak ve diğeri ise hali hazırda var olan bir cüzdanı geri getirme seçeneği. Biz ilk kez oluşturacağımız için yeni cüzdan oluştur seçeneğine tıklayacağız. Tıkladıktan sonra sizden metamask uygulamasına girerken sizden isteyeceği bir şifre belirlemenizi istiyor. Şifrenizi belirledikten sonra ise karşınıza kurtarma ifadelerinizin olduğu sayfa çıkacaktır.
Bu sayfada kurtarma ifadelerini güvenli bir ortama yazdıktan sonra sizden sırası ile o kelimeleri yeniden yazmanızı istiyor. Bu adımı da tamamladıktan sonra cüzdanınız kullanıma hazır hale gelmiş oluyor.
Buradan sonra cüzdanınızı istediğiniz gibi token alım satım, NFT kazma ve likitide ekleme işlemleri için kullanabilirsiniz. Merkezi borsalarda yer alan ETH, BNB ve AVAX gibi tokenları cüzdanınıza çektikten sonra işlemlerinize rahatlıkla başlayabilirsiniz. Metamask cüzdanı ilk kurduğunuz zaman Ethereum mainnet ağı kurulu olarak geliyor. BSC ve AVAX mainnet ağlarını sizin eklemeniz gerekmektedir. Bunun en çok kullanılan yöntem manuel olarak eklemek olsada, bu iş Chainlist sitesini kullanabilirsiniz. Bu siteye girdiğinizde metamask cüzdanınıza eklemek istediğiniz zinciri seçip açılan metamask penceresinden onay vermeniz gerekmektedir. Bu işlem ile birlikte metamask cüzdanınıza o zincir eklenmiş olur. Bu işlem ile birlikte cüzdanınız artık o zincir üzerinde işlem için hazır ve tek yapmanız gereken cüzdana işlem yapmak istediğiniz fonu transfer etmeniz ve işlem yapmak istediğiniz merkeziyetsiz borsaya cüzdanınızı bağlamanız. (Merkeziyetsiz borsalar ile daha fazla bilgiye ulaşmak için Merkeziyetsiz Borsa yazısını okuyabilirsiniz.)
Metamask cüzdanıza nasıl borsalar arasında transfer yapıyorsanız aynı şekilde, borsadan o cüzdan adresinize o ağın desteklediği istediğiniz tokenı çekebilirsiniz. Burada en önemli olan ve en çok dikkat etmeniz gereken kısım ise kripto parayı çekerken doğru ağ ile çektiğinizden emin olmanız gerekmektedir.
Bahsetmek istediğim bir başka konu ise metamask içerisinde yapabileceğiniz swap işlemleri. Bu işlem ile aslında sizin merkeziyetsiz borsalara bağlanıp yaptığınız işlemleri daha kolay ve hızlıca yapabileceğiniz bir özellik. İşleminizi buradan yaptığınız zaman metamask sizin yerinize uygun bir merkeziyetsiz borsadan fiyatı alıp size sunmaktadır ve işleme onay verdiğiniz zaman metamask router aracılığıyla işleminiz o borsadan yapılmaktadır. Burada metamask sadece sizden her işlem için belirli bir oranda komisyon kesmektedir. Ancak bu özelliği sürekli kullanmanız ilerde olabilecek olası metamask airdrop ihtimalinden faydalanmanız anlamına gelebilir. Elbette bu kesinlik ifade kesinlik içermesede bir ihtimal dahilinde piyasada dolaşan bir söylentidir.
Metamask kullanarak yaptığınızda karşınıza çıkabilecek bir diğer durum ise swap yaparak aldığınız tokenların cüzdanınızda gözükmemesidir. Bu durumda endişe etmemeniz gerekmektedir. Eğer swap işlemini doğru bir şekilde yaptıysanız tokenlarınız adresinize gelmiştir ancak metamask üzerinde o token otomatik olarak ekli olmadığı için göremiyorsunuz. Bu durumda cüzdan arayüzünü açtığınızda karşınıza çıkan listeyi yenile ve token ekle kısmından swap yaparak aldığınız tokenın kontrat adresini yazarak manuel olarak ekleyebilirsiniz.
Metamask bunların yanı sıra başka güzel özelliklerede sahiptir. Metamask uygulamasına bir donanım cüzdanı bağlayabilirsiniz (Trezor ve Ledger her ikisi de desteklenir), bir kişi listesi oluşturabilir ve tabii ki normal bir cüzdanda yaptığınız gibi para alıp gönderebilirsiniz. Uzantıyı ihtiyaçlarınıza göre özelleştirmek için ayarlar kısmına göz atabilirsiniz.
Bunun dışında genel güvenlik ilkeleri geçerlidir: MetaMask, internete bağlı bir cihazda çalıştığı anlamına gelen sıcak bir cüzdandır. Bu, sizi olası bir saldırı karşısında çevrimdışı tutulan soğuk bir cüzdandan daha fazla riske maruz bırakır.
Son olarak, MetaMask kullanırken, hangi web sitelerine erişim izni verdiğinizin bilincinde olmanız gerekir. Bir kontrat ile etkileşime girerken o kontrat ile ne gibi yetkilere izin verdiğinizi bilmeniz gerekmektedir. Bu konuda karşıma en çok çıkan soru şu şekilde; “X diye bir tokendan bir milyon adet aldım ama zaman geçtikçe cüzdanımdaki tutar azalmakta, benim iznim olmadan coinlerim cüzdanımdan alınıyor” aslında burada bir coin almak çalınması gibi bir durum söz konusu değil, bu durum çoğunlukla sizin etkileşime girdiğiniz token ile ilgili bir durumdur. Etkileşime girdiğiniz token büyük ihtimalle dinamik, sürekli azalan ya da artan bir arza sahiptir. Belirli bir koşulu sağlandığı duruma kadar zaman içerisinde, örneğin token fiyatı 1 doların altında olduğu her 4 saate bir, token arzı yeniden ayarlanmakta ve o koşul yerine gelene kadar token arzı azalmakta ya da artmaktadır. Bu duruma en güzel örnek ise Ampleforth (AMPL) token örnek olarak verilebilir. AMPL özelinde fiyat 0,96 doların altında olduğu her gün için toplam arz azalmaktadır ve fiyatın 1,06 üzerinde olduğu her gün için ise toplam arz artmaktadır. Bu durumda sizin elinizdeki tokenlarda bu değişime göre azalıp artmaktadır. Bu durum kripto para piayasında rebase olarak adlandırılmaktadır.
Özetlemek gerekir ise bu durum metamask uygulamasının yaptığı bir durum değil aksine sizin etkileşime girdiğiniz token ile alakası vardır. O yüzden bir token ile etkileşime girmeden önce araştırmanızı iyi bir şekilde yapmanız gerekmektedir. Metamask uygulamasında cüzdanda tuttuğunuz varlıkların güvenliğini tamamiyle sizin sorumluğunuzun olduğunu unutmayın.
